Olumlu Cümle
Fiil cümlesinde işin, oluşun yapıldığını veya
olduğunu; isim cümlesinde ise sözü edilen kavramın bulunduğunu, var olduğunu,
bahsedilen şekilde olduğunu bildiren cümlelerdir.
Bursa bu mevsimde soğuktur.
Yarın daha erken gelmelisin.
Bu binanın yerinde şeftali bahçesi vardı.
Olumsuz Cümle
Fiil cümlesinde işin, oluşun yapılmadığını,
yapılmayacağını veya olmadığını; isim cümlesinde ise sözü edilen kavramın
bulunmadığını, var olmadığını, bahsedilen şekilde olmadığını bildiren
cümlelerdir.
Fiil cümleleri, olumsuzluk ekiyle ve
"ne.....ne" bağlacıyla; isim cümleleri de "yok, değil"
kelimeleriyle, "ne....ne" bağlacıyla ve "-sİz" olumsuzluk
ekiyle kurulur.
Yarın daha erken gelmemelisin.
Buraları daha önce hiç görmemiştim.
Ateşle oyun olmaz.
Bursa bu mevsimde soğuk değildir.
Sokakta ne araba ne de insan var.
Ankara bugün hem elektriksiz hem susuz.
Bazı cümleler yapı bakımından olumsuz olduğu hâlde
anlamca olumlu olabilir.
Çocuklarının okumasını istemiyor değildi. (İstiyordu)
Cezaya çarptırılanlar suçsuz değildiler. (Suçluydular)
Beni sevindiren onun iyi haberlerini almaktan başka
bir şey değildi.
Soru eki, olumsuz çekimlenmiş bir fiille birlikte
anlamca olumlu cümle; olumlu çekimlenmiş bir fiille birlikte anlamca olumsuz
cümle yapabilir:
Senin
ne kadar zorluğa katlandığını bilmez miyim? (Bilirim)
Anlattıklarına
inanmaz olur muyum? (İnanırım)
Sen
çağırırsında o gelmez mi? (Gelir)
Hiç yorum yok: